TV-gids

Homelands is een unieke samenwerking tussen het Artvark Saxophone Quartet en de Nederlands-Kameroense zangeres Ntjam Rosie. De sound van dit bijzondere gezelschap is onder andere te herleiden naar traditionele en moderne muziek uit het moederland van Ntjam met invloeden van een Afro-Europese mix van soul, jazz en gospel. De composities hebben een orthodoxe basis waarin geëxperimenteerd met saxofoon geluid in combinatie met elektronische elementen. De rol van Ntjam is divers, haar stem is in feite het vijfde instrument, waar verhalen worden afgewisseld met vocale percussie en zang, in zowel het Engels, Frans als Bulu, de taal uit moederland.

Jimmy McGriff (1936-2008) is één van de goden op de Hammond B3. Hoewel hij soms uit beeld verdween tussen de vele andere souljazzorganisten uit zijn geboorteplaats Philadelphia, had hij van alle soul-jazz-pioniers vrijwel zeker de meeste blues in zijn geluid. Wellicht voelde hij zichzelf ook meer een bluesmuzikant dan een jazzartiest. Toch was hij eclectisch genoeg om zich niet in een hokje te laten stoppen. Zijn geluid – diepe grooves doordrenkt met blues en gospel – maakte hem populair bij het rhythm-and-bluespubliek. Dit optreden werd in 1965 opgenomen op het jazzfestival in het Belgische Comblain-la-Tour. Het publiek begroet McGriff en zijn bandleden met laaiend enthousiasme!

Estival Jazz is een jaarlijks jazzfestival dat sinds 1977 plaatsheeft in Lugano, in het Italiaanssprekende deel van Zwitserland. Estival Jazz biedt een opwindende en bijzonder verrassende line-up die zich richt op de muziek van nu. Estival maakt zich sterk voor de schoonheid van verschillende culturen en wil het wederzijds begrip bevorderen. Dit concert van trompettist Freddie Hubbard en de 'Satchmo Legacy' uit 1987 is een kenmerkend voorbeeld van de klassieke stijl van deze bebop-legende met de zijdeachtige klank. Freddie Hubbard, de Amerikaanse jazztrompettist en componist, schonk de moderne jazz en bebop nieuw perspectief. Hij speelde bij met Art Blakey and the Jazz Messengers, en samen met trompettisten Booker Little en mede-Messenger Lee Morgen heeft Hubbard een grote invloed uitgeoefend op de nieuwe wegen die de jazz insloeg tijdens de jaren 60.

Peter Beets staat sinds jaar en dag bekend als een pianist van wereldklasse. Hij speelde onder andere met jazzgrootheden als Chick Corea, Wynton Marsalis, “Toots” Thielemans, Elvin Jones, George Coleman, Johnny Griffin, Benny Golson en John Clayton. Al vanaf zijn geboorte is Beets omringd door muziek: klassieke muziek via zijn moeder, die werkzaam is als muziekpedagoog, en jazz via zijn vader, die een grote fan was van de muziek van pianist Oscar Peterson en drummer Art Blakey. Hoewel de ouders van Peter Beets weinig vertrouwen stelden in een carrière binnen de muziek, zit de muziek absoluut in het bloed van de familie Beets. Tijdens dit concert treedt Peter op met de wereldberoemde gitarist Kurt Rosenwinkel. Rosenwinkel speelde in zijn carrière, die al ruim vijfentwintig jaar voortduurt, al samen met dynamische collega’s als Brad Mehldau, Brian Blade, Mark Turner, Joshua Redman, en Chris Potter, maar ook met jazzlegendes Joe Henderson, Paul Motian, en Gary Burton. Met zijn ervaring met en kennis over de rijke tradities van jazz drukt Rosenwinkel een onuitwisbaar stempel op de muziek: hij tracht zijn muzikale kunst tot nieuwe hoogtes te verheffen. Geen verrassing dus dat het samenspel van Beets en Rosenwinkel garant staat voor schitterende muziek.

Tzimon Barto, de jonge Amerikaanse klassieke pianist en Wolfgang Dauner, de internationaal gerenommeerde Duitse jazzpianist voegen hun talenten samen om te laten zien hoe multidimensionaal muziek kan zijn.

In zijn optreden op het Franse festival Jazz à Vienne bouwt Gilberto Gil voort op het nieuwe geluid van zijn album ‘Fé Na Festa’: een mix van feest, traditie, en een beetje rock. De wereldwijd bekende muzikant Gilberto Gil, die bovendien de Braziliaanse minister van Cultuur is, stond aan de wieg van het ‘tropicalismo’. Deze culturele tegenbeweging combineert traditionele Braziliaanse elementen met moderne kunstvormen. Ook het geluid wat Gilberto Gil tijdens dit optreden laat horen is duidelijk beïnvloed door de Braziliaanse cultuur. Toch is de jazz nooit ver weg.

Het Zwitserse pianotrio VEIN staat op de buhne met stukken die allemaal gecomponeerd zijn door Maurice Ravel, maar die met een fijn balancerend evenwicht tussen respect en deconstructie worden geherinterpreteerd als kamerjazz. Naast de broers Michael en Florian Arbenz (piano en drums) staat contrabassist Thomas Lähns. Met hun heldere geluid laten de bandleden geen detail verloren gaan. Het zachte, soepele geluid is aangenaam en prettig en gaat zelfs in drukkere passages niet verloren. De keuze voor Ravel voor een jazz-interpretatie is niet verrassend, immers liet ook Ravel (1875-1937) zich graag inspireren door uiteenlopende muzikale stijlen, van barok tot Spaanse folklore tot (vroege) jazz.

In mei 2014 vond er aan het Conservatorium van Amsterdam een bijzondere conferentie plaats. Onderwerp van deze bijeenkomst was één van de grootste jazzcomponisten van de vorige eeuw: Duke Ellington. Musicologen en musici die een bijzondere band hebben met Ellington en zijn muziek, onder wie David Schiff (auteur van 'The Ellington Century'), en Harvey Cohen (auteur van 'Duke Ellington’s America'), spraken het publiek toe. Daarnaast vonden er concerten plaats van jazzpianist Matt Cooper, het Calefax Reed Quintet en de Concert Big Band van het Conservatorium o.l.v. David Berger. Ook trad de winnaar van de Boy Edgar Prijs 2013 op: altviolist Oene van Geel voerde zijn 'All Ellington' project uit.

Patáx maakt er geen geheim van te zijn beïnvloed door fusion-grootheden als Weather Report en Return to Forever. Vergis je niet: deze Spaanse groep volgt niet slaafs dit voorbeeld. Onder leiding van de Spaans-Amerikaanse percussionist Jorge Perez vermengt de groep fusion met onder meer soul, funk, flamenco en hiphop. Met andere woorden, Patáx vindt zijn inspiratie aan beide kanten van de Atlantische Oceaan. Het strakke samenspel tussen de bandleden en de warme ontvangst van het publiek in het Teatro Calderón in Madrid maken dit tot een avond die men nog lang zal heugen.

Jazzed Out laat zien dat elke willekeurige locatie als podium gebruikt kan worden. In Jazzed Out worden ongebruikelijke plekken, verspreid over diverse wereldsteden, gebruikt als decor voor korte jazzoptredens. Denk hierbij aan garages, straathoeken, metrowagons en parken. De ongecompliceerde ruwheid van de metropolen smelt samen met de muzikale creaties van verschillende artiesten die op zoek zijn naar het perfecte ‘Urban Podium’. In deze aflevering is Tokyo aan de beurt. Onder meer de bands Kyoto Jazz Massive, Sleep Walker en Quasimode tonen aan dat jazz overal op zijn plaats is.

Deze portretten van artiesten, concerten en festivals geven een goed beeld van de jazz wereld. Het zijn portretten van bekende én minder bekende jazz artiesten die ons een inzicht geven in hun leven. DJAZZ vroeg hen onder andere waarom zij een bepaald nummer schreven, wat de eerste plaat was die deze muzikant kocht en wat zijn of haar meest dierbare muzikale herinnering is? De festival portretten zijn mooie reportages van de meest bijzondere jazzfestivals en concerten. Ze laten het festival, de muziek en de ervaring weer herleven.

De Duitse jazz- en cabaretzanger Atrin Madani werd geboren in 1998 als zoon van twee Iranese immigranten. Toen hij zich gesteld zag tegenover de onzekerheid die de pandemie met zich meebracht, de oplopende geopolitieke spanningen, en de sociale onrust in het vaderland van zijn voorouders, vroeg Madani zich af: “waar zijn we nu”? Het antwoord dat hij op deze vraag formuleerde is net zo helder en trefzeker als zijn stem: waar we nu de meeste behoefte aan hebben is oprechtheid, bescheidenheid en kwaliteit. Deze drie eigenschappen zijn dan ook overvloedig vertegenwoordigd op het debuutalbum van de in Berlijn gevestigde vocalist, dat de naam ‘Where Are We Now?’ draagt. Met de klankidealen van Mel Tormé, Norah Jones, Diana Krall en Till Brönner in zijn achterhoofd wijdt Madani zich aan een aantal zorgvuldig uitgekozen songs die tot dusver zelden te horen waren in de jazz. Tijdens dit feestelijke albumreleaseconcert in jazzclub A-Trane Berlin uit maart 2023 liet Madani zich bijstaan door pianist Christian von der Goltz, gitarist Alexander Rueß, bassist Olaf Casimir, en drummer Sebastian Merk. Deel II.

Het North Sea Jazz Festival is het grootste overdekte muziekfestival ter wereld, internationaal bekend als festival waar het verleden, heden en de toekomst van de jazz aan bod komen in drie dagen tijd. Behalve een flinke dosis jazz worden ook andere genres geprogrammeerd, waaronder blues, soul, funk, en hiphop. In 1980 bracht de Amerikaanse soullegende Ray Charles de Raelettes en het Ray Charles Orchestra naar het North Sea Jazz Festival in Den Haag. Charles liet zijn altijd direct herkenbare sound horen tijdens dit geweldige optreden.

De term ‘jam session’ stamt uit de jaren ’20, toen witte en zwarte muzikanten na hun betaalde optredens een rokerige kroeg opzochten om de jazz te spelen waar ze in hun ‘Paul Whiteman’-stijl bands de kans niet toe kregen. Een vaste bezoeker en deelnemer aan deze sessies was de populaire vocalist Bing Crosby. Men zei ‘he was jammin’ the beat’, omdat hij op de eerste en derde tel van de maat klapte in plaats van de in de jazz gebruikelijke tweede en vierde tel. DJAZZ geeft nu dit ‘jamming’ een 21e-eeuwse dimensie met ‘Seine Sessions’. Het neusje van de zalm uit de Parijse jazz-, soul-, blues-, gipsy- en funkscène treedt op in het legendarische clubrestaurant Le Resevoir. Belangrijk om te weten: de artiesten speelden nooit eerder met elkaar op hetzelfde podium! Tijdens deze aflevering, 'Free & Afro Jazz', gepresenteerd door Eddy King, staan unieke optredens en interviews centraal van onder andere Fantazio, Eddy Lopez en Banoit Savard.

Hun muziek klinkt als de soundtrack van een Amerikaanse jarenzeventigfilm met veel achtervolgingen, maar Sven Hammond Soul is gewoon Nederlands. Spil van deze stomende soulmachine is Sven Figee, die zijn Hammond-orgel niet zozeer bespeelt als wel aanvalt. Goed nieuws: de band kreeg in april van dit jaar gezinsuitbreiding toen Jenny Lane bij een wedstrijd op Radio 6 werd gekozen tot nieuwe vaste zangeres. Dit zijn de opnames van een dampende live show, opgenomen in Tivoli in 2012.

November Music, een jaarlijks festival voor muziek van over de hele wereld, vindt voor het eerst plaats in 1993. Sindsdien is het festival een lans blijven breken voor de eigentijdse muziek, op verschillende podia door heer ‘s-Hertogenbosch. Editie 2018 bood jazz, avant-garde, internationale muziek en elektronische muziek, geluidsinstallaties, moderne opera en theater, en verschillende interdisciplinaire optredens. Onder de artiesten was pianist Elliot Galvin, lid van Dinosaur, een jonge jazzband uit het Verenigd Koninkrijk, maar op November Music 2018 speelde hij met zijn eigen trio. Galvin wordt wel vergeleken met Django Bates wegens zijn dwarse fantasie en talent om muzikale van over de hele wereld in zijn muziek te verwerken.

Het Noordse afrojazz-project 'We Are Birds' vond z'n oorsprong tijdens een jamsessie in 2010, toen de Finse jazzpianist Tuomas A. Turunen samenspeelde met de Afrikaanse drummer/percussionist en stedelijke bard Dimitri Reverchon. De twee componisten beten zich vast in dit hybride genre, en vonden daarvoor een perfecte partner in bassist Emmanuel Soulignac, die zijn popkennis inbracht. Inmiddels speelt We Are Birds een toegankelijke mix van jazz en wereldpop, die gebaseerd is op delen, luisteren, begrijpen, naar elkaar omkijken, en wederzijds vertrouwen.

Jazz in Duketown is het grootste gratis jazzfestival in de open lucht dat Nederland rijk is. Jazzfanaten en andere muziekliefhebbers kijken elk jaar reikhalzend uit naar de optredens van de vele internationaal bekende artiesten. In 2019 is de Nederlandse zanger, pianist, componist en bandleider Ruben Hein één van hen. Hein is veel geprezen om zijn warme, kenmerkende geluid en oorspronkelijke pianospel. Hij is artistiek leider en dirigent van het Nationaal Jeugd Jazz Orkest (NJJO). Begeleid door zijn 18 beste protegés speelt hij een jazzy set op Jazz in Duketown.

Het Milt Jackson Jazz Quartet kwam in 1952 voort uit de ritmesectie van Dizzy Gillespie's bigband en liet zich inspireren door klassieke kamermuziek en de bluesy wortels van de jazz. Als het 'Modern Jazz Quartet' genoot het viertal een decennialange carrière die een groot aantal baanbrekende albums opleverde. Na een korte Nederlandse tournee door Rotterdam en Amsterdam trad het Modern Jazz Quartet op 31 maart 1969 op voor de camera's van de Nederlandse publieke omroep in de Singer Concertzaal in Laren. Het goedgeklede en goed op elkaar ingespeelde viertal – Milt Jackson op vibrafoon, John Lewis op piano, Percy Heath op bas en Connie Kay op drums – speelt met de ongeëvenaarde finesse en elegantie die hun handelsmerk was.