TV-gids

jazzahead! in het Duitse Bremen is een internationale beurs, tentoonstelling en festival. Het brengt musici, boekers, agenten, organisatoren, musicologen en muziekliefhebbers samen. Hiermee is het uitgegroeid tot één van de belangrijkste gebeurtenissen op de jazzkalender. In 2022 besteedde jazzahead! bijzondere aandacht aan Canada’s jazzscene en traden er in drie dagen tijd veertig internationale jazzgroepen op. Eén van de projecten die op jazzahead! 2022 van zich laten horen komt voort uit een opdracht van het Amsterdamse jazzpodium BIMHUIS: componist Tijn Wybenga (1993) kreeg de vraag het geluid van Amsterdam in de 21e eeuw te onderzoeken. Dat leverde onder meer een album en een concertreeks op met het Amsterdam Modern Orkest (pakkend afgekort tot ‘AM.OK’). Tijn Wybenga leidt dit sterorkest, dat bestaat uit Alistair Payne (trompet), Kika Sprangers (altsaxofoon), Nicolo Francescoricci (tenorsaxofoon), Oliver Emmitt (trombone), Pablo Rodriguez (viool), Oene van Geel (altviool), George Dumitriu (altviool), Pau Sola (cello), Teis Semey (gitaar), Alessandro Fongaro (bas) en Jamie Peet (drums).

Het jaarlijkse jazzahead! in het Duitse Bremen omvat een internationale beurs, tentoonstellingen en een muziekfestival. Het brengt musici, boekers, agenten, organisatoren, musicologen en muziekliefhebbers samen. Hiermee is het uitgegroeid tot één van de belangrijkste gebeurtenissen op de jazzkalender. In 2024 besteedde jazzahead! bijzondere aandacht aan de jazzscene van Nederland en traden er in drie dagen tijd ruim 40 internationale jazzgroepen op. Eén van de acts op jazzahead! 2024 is Trombone Ensemble Nabou Claerhout. Deze in België gevestigde groep, met vijf trombonisten en een drie man sterke ritmesectie, is een lang gekoesterde wens van de Vlaamse tromboniste Nabou Claerhout die waarheid werd tijdens haar artistieke residentie op het Brussels Jazz Festival 2023. Voor die gelegenheid bracht ze een selecte groep uiterst getalenteerde Europese trombonisten samen. Het ensemble, waarin als speciale gast de gerenommeerde Amerikaanse trombonist Robin Eubanks meespeelde, werd geprezen als ‘vernieuwend’. Downbeat magazine schreef: “Claerhout tilt (dit type band) naar een hedendaags, vindingrijk niveau.” Op jazzahead! 2024 speelt Nabou Claerhout (trombone) met Rory Ingham, Peter Delannoye, Nathan Surquin (trombone), Tobias Herzog (bastrombone, tuba), Gijs Idema (gitaar), Cyrille Obermüller (contrabas), en Daniel Jonkers (drums).

In de DJAZZ Belgium Sessions, die worden opgenomen in de AED Studios in het Belgische Lint, zien we een aantal van de beste jazzmusici van Europa aan het werk. Deze internationale jazzmusici gunnen ons een inkijkje in hun creatieve proces, waarbij jong talent en gevestigde namen elkaar afwisselen. Neem bijvoorbeeld dit bijzondere optreden van het Free Desmyter Quartet. Desmyter is een eigenzinnige improvisator met een zeer origineel en herkenbaar, modern en innovatief geluid.

De Duitse jazz- en cabaretzanger Atrin Madani werd geboren in 1998 als zoon van twee Iranese immigranten. Toen hij zich gesteld zag tegenover de onzekerheid die de pandemie met zich meebracht, de oplopende geopolitieke spanningen, en de sociale onrust in het vaderland van zijn voorouders, vroeg Madani zich af: “waar zijn we nu”? Het antwoord dat hij op deze vraag formuleerde is net zo helder en trefzeker als zijn stem: waar we nu de meeste behoefte aan hebben is oprechtheid, bescheidenheid en kwaliteit. Deze drie eigenschappen zijn dan ook overvloedig vertegenwoordigd op het debuutalbum van de in Berlijn gevestigde vocalist, dat de naam ‘Where Are We Now?’ draagt. Met de klankidealen van Mel Tormé, Norah Jones, Diana Krall en Till Brönner in zijn achterhoofd wijdt Madani zich aan een aantal zorgvuldig uitgekozen songs die tot dusver zelden te horen waren in de jazz. Tijdens dit feestelijke albumreleaseconcert in jazzclub A-Trane Berlin uit maart 2023 liet Madani zich bijstaan door pianist Christian von der Goltz, gitarist Alexander Rueß, bassist Olaf Casimir, en drummer Sebastian Merk. Deel 1.

De 'Münchner Klaviersommer' was een jaarlijks terugkerende concertreeks die tussen 1981 en 1998 plaatsvond in het Duitse München. Hoewel de naam van het festival misschien doet vermoeden dat de programmering vooral op pianomuziek gericht was, traden er talloze grote musici uit de jazz en de klassieke muziek op – en niet alleen pianisten. De concerten vonden gewoonlijk plaats in de Gasteig, de thuishaven van het Münchner Philharmoniker. In 1985 stond jazzkwartet Phalanx op dit festival. Het kwartet bestond uit gitarist James 'Blood' Ulmer, drummer Rashied Ali, tenorsaxofonist George Adams en bassist Sirone. Deze kort bestaande groep, die uit het niets leek te komen en een diepe indruk achterliet, produceerde drie albums in de periode 1986-1988.

Dexter Gordon: Live in '63 & '64 bestaat uit drie concerten, gefilmd in 1963 en 1964 in Nederland, Zwitserland en België. De concerten tonen de klassieke stijl van deze beboplegende met zijn zijdeachtige klank. Deze opnames stammen uit de periode waarin Gordon in Europa woonde. Legendarische musici zoals drummer Art Taylor en pianist Kenny Drew spelen mee op jazzklassiekers als 'Blues Walk', 'A Night In Tunisia' en 'Body And Soul'. De opnames laten Gordon in topvorm zien, en bewijzen waarom hij geroemd wordt als één van de invloedrijkste saxofonisten uit de jazzgeschiedenis. Zowel John Coltrane als Sonny Rollins roemen zijn grote invloed op hun spel!

Twee eersteklas Belgische musici – gitarist Philip Catherine en bassist Jean-Louis Rassinfosse – begeleiden de Amerikaanse jazztrompettist en vocalist Chet Baker bij dit optreden uit 1985 in de grandioze Brussels Jazz Club, gelegen aan de Grote Markt van de Belgische hoofdstad. Het trio speelt onder meer Charlie Mariano’s “Crystal Bells”, het titelnummer van hun goed ontvangen album uit 1983. Andere titels op het programma tijdens dit legendarische concert zijn onder meer “Down” en “How Deep is the Ocean”.

De soepele stem van Dionne Warwick reikt van een groot, diep laag, tot een zacht, breekbaar, helder hoog geluid. Met haar warme stem vertelt ze op elegante maar trefzekere wijze prachtige verhalen. Samen met Burt Bacharach en Hal David werd ze grondlegger van het type popmuziek dat tegenwoordig bekend staat als ‘Middle of the Road’, goed in het gehoor liggende popmuziek die nooit banaal wordt. Zestig van Warwicks nummers bereikten de Amerikaanse hitlijsten en wereldwijd verkocht ze meer dan 100 miljoen albums. Deze prachtige opname uit 1964 toont de zangeres live in 27 Club in het Belgische Knokke: op 23-jarige leeftijd staat ze aan het prille begin van haar indrukwekkende carrière.

Stan Getz behoort tot de allergrootste tenorsaxofonisten ooit en was bekend als 'The Sound' omdat zijn toon bijna hemels mooi was. Zijn belangrijkste bron was Lester Young en werd een bron voor vele anderen terwijl hij zelf nog altijd doorgroeide. Getz kreeg de kans om het vak te leren in veel verschillende belangrijke swing bigbands toen hij nog tiener was door de militaire dienstoproep tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij speelde bij Jack Teagarden (1943) toen hij net 16 was, daarna kon hij invallen bij Stan Kenton (1944-1945), Jimmy Dorsey (1945), en Benny Goodman (1945-1946); hij speelde solo op een paar platen met Goodman. Getz, debuteerde als bandleider op de plaat in juli 1946 met vier titels, werd beroemd toen hij bij Woody Herman's Second Herd (1947-1949) speelde, soleerde (samen met Zoot Sims, Herbie Steward, en Serge Chaloff) op de oorspronkelijke versie van "Four Brothers" en omdat zijn geluid zo goed uitkwam op de ballad 'Early Autumn'. Na zijn vertrek bij Herman, was Getz (behalve enkele uitstapjes naar Jazz at the Philharmonic) de rest van zijn leven zelf de bandleider. Dit programma toont zijn laatste publieke optreden, opgenomen in de Duitse Münchner Philharmoniker op 18 juli 1990. Stan Getz (tenorsaxofoon) wordt begeleid door Kenny Barron (piano), Eddie Del Barrio en Frank Zottoli (synthesizers), Alex Blake (bas) en Terri Lyne Carrington (drums).

Van alle pioniers in de rock-'n-roll is niemand zo belangrijk gebleken voor de ontwikkeling van dit genre als Chuck Berry (1926-2017). Hij was de beste songwriter, één van de belangrijkste gitaristen, en hét grootste podiumbeest tijdens de vroege jaren van het genre. Tijdens deze in 1965 opgenomen tv-show ‘Face au Public’ speelt Chuck onder meer 'Promised Land', 'Johnny B. Goode', en natuurlijk zijn grote hit uit 1956: 'Roll over Beethoven'. Berry gaat los op zijn gitaar en het publiek gaat helemaal met hem mee! Go Chuck, go!

YouTube fenomeen, internationaal befaamd, Grammy-genomineerde, introvert, extravert en een droom van elke psychothearapeut. Sia Furler is vele dingen, maar voor alles is ze een opvallende en unieke artiest. Haar emotionele zang en pakkende songwriting kenmerken de van oorsprong Australische Londoner, die na een kort verblijf in LA nu New York als thuisbasis heeft. De laatste jaren heeft Sia in de States snel aan populariteit gewonnen. Na een mond-tot-mond reputatie te hebben opgebouwd als ‘must-see live-act’, heeft haar verleidelijke, atypische talent en verschijning gezorgd voor een alsmaar groeiende aanhang. Dit concert in Sydney is opgenomen in 2009.

In 1956 gaf Duke Ellington met zijn orkest een legendarisch optreden op het Newport Jazz Festival. Het succes dat Ellington als gevolg van dat optreden ervaarde zou nog tot zijn dood in 1974 duren. In het jaar voor zijn dood verscheen Ellington wederom op het Newport Jazz Festival, ditmaal gehouden in Brussel. Tenorsaxofonist Paul Gonsalves, die met zijn solo op “Diminuendo and Crescendo in Blue” in 1956 hoge ogen gooide, is hier nog altijd van de partij, evenals oude rotten Russell Procope (clarinet en altsax) en Harry Carney (baritonsax).

Moderne jazz met een eigen draai, gebaseerd op sterk samenspel in plaats van op individuele virtuositeit: het trio Misc! Componist en pianist Jérôme Beaulieu, contrabassist Philippe Leduc en drummer William Côté ontmoetten elkaar tijdens hun studietijd aan de Universiteit van Montreal. Hun Trio Jérôme Beaulieu werd al snel een groot succes, en won het concours Montreal jazz-en-Rafale en de Grand Prix du Festi-Jazz. Het debuutalbum van de heren, genaamd L’homme sur la lune, kwam in 2012 uit en werd genomineerd voor de Opus Prize voor ‘Beste Jazzalbum van het Jaar’. Radio Canada verkoos het trio tot ‘Jazzontdekking van 2013-2014’. Het trio staat bekend om hun muzikale interpretatie van een modern jazzrepertoire. Hun muziek staat bol van verschillende invloeden: akoestische muziek aangevuld met elektronische ritmes en texturen, een palet van samples, excentrieke percussie, onverwachte effecten, en bewerkte instrumenten. Sinds 2016 reist het trio langs de clubs en podia onder de naam Misc.

Sinds 1970 verandert de Duitse stad Burghausen ieder jaar een week lang in het kleurrijke jazzmekka van Beieren: de Internationale Jazzwoche Burghausen trekt musici en bezoekers van over de hele wereld. Eén van de vele bands die hier optreden in 2019 is The Earth, Wind & Fire Experience. In dit concert speelt Al McKay – de oorspronkelijke gitarist en muzikaal leider van Earth, Wind & Fire – tijdloze disco en soul. Samen met zeven van de dertien oorspronkelijke bandleden van Earth, Wind & Fire laat hij op tournees over de hele wereld horen dat hits als Boogie Wonderland en September nog altijd springlevend zijn.

De 'Münchner Klaviersommer' was een jaarlijks terugkerende concertreeks die tussen 1981 en 1998 plaatsvond in het Duitse München. Hoewel de naam van het festival misschien doet vermoeden dat de programmering vooral op pianomuziek gericht was, traden er talloze grote musici uit de jazz en de klassieke muziek op – en niet alleen pianisten. De concerten vonden gewoonlijk plaats in de Gasteig, de thuishaven van het Münchner Philharmoniker. In 1987 stond de Amerikaanse gitarist pianist Chick Coear op dit festival. Hij speelt een jazz fusion-concert met zijn Elektric Band, bestaande uit Frank Gambale (gitaar), Eric Marienthal (saxofoon), John Patitucci (bas) en Dave Weckl (drums). De band sleepte twee Grammy Award-nominaties in de wacht.

In de DJAZZ.tv Belgium Sessions, die worden opgenomen in de AED Studios in het Belgische Lint, zien we een aantal van de beste jazzmusici van Europa aan het werk. Deze internationale jazzmusici gunnen ons een inkijkje in hun creatieve proces, waarbij jong talent en gevestigde namen elkaar afwisselen. Neem bijvoorbeeld dit bijzondere optreden van het trio Massot/Florizoone/Horbaczewski. Dit avontuurlijke drietal zoekt de grenzen op van jazz, folk en klassieke muziek. De klank van hun instrumenten stemt met elkaar overeen: de accordeon, tuba en cello hebben een rijk geluid en een breed register. Als de muzikanten improviseren ontlokken ze de meest vreemde en waanzinnige, maar ook ontroerende klanken uit hun instrumenten, waardoor een uiterst unieke sfeer ontstaat.

Geïnspireerd door trendy nachtclubs en restaurants in metropolen als Londen, Berlijn en New York is BIRD hét jazzpodium en restaurant van Rotterdam dat muziekcultuur en eettraditie in één gezamenlijk concept heeft geplaatst. Deze BIRDtv special is opgenomen in het kantoor van BIRD, een uitzonderlijke opname met de Japanse BIGYUKI en Jason Lindners Now Vs. Now.

De term ‘jam session’ stamt uit de jaren ’20, toen witte en zwarte muzikanten na hun betaalde optredens een rokerige kroeg opzochten om de jazz te spelen waar ze in hun ‘Paul Whiteman’-stijl bands de kans niet toe kregen. Een vaste bezoeker en deelnemer aan deze sessies was de populaire vocalist Bing Crosby. Men zei ‘he was jammin’ the beat’, omdat hij op de eerste en derde tel van de maat klapte in plaats van de in de jazz gebruikelijke tweede en vierde tel. DJAZZ geeft nu dit ‘jamming’ een 21e-eeuwse dimensie met ‘Seine Sessions’. Het neusje van de zalm uit de Parijse jazz-, soul-, blues-, gipsy- en funkscène treedt op in het legendarische clubrestaurant Le Resevoir. Belangrijk om te weten: de artiesten speelden nooit eerder met elkaar op hetzelfde podium! Tijdens deze aflevering, 'Legendary Jazz', gepresenteerd door Eddy King, staan unieke optredens en interviews centraal van onder andere Steve McCraven, Oona Guino en Rodolphe Lauretta.

Estival is een jaarlijks jazzfestival sinds 1977 en vindt plaats in het Italiaanssprekende gedeelte van Zwitserland, in een stad genaamd Lugano. Estival biedt een opwindende en in het bijzonder een verassende line-up zich in het bijzonder richt op de wereld van moderne muziek. Bij Estival staat het promoten van de pracht, de tolerantie en het bestaan tussen verschillende culturen voorop. Miriam Makeba, ook wel ‘Mama Africa’ genoemd, was een Zuid-Afrikaanse zangeres, actrice, ambassadeur voor goede doelen bij de Verenigde Naties en burgerrechtenactivist. Haar internationale carrière kwam tot bloei in Amerika, waar ze meerdere albums heeft opgenomen. Makeba was een van de eerste Afrikaanse muzikanten die wereldwijde erkenning kreeg. Ze bracht Afrikaanse muziek naar een Westers publiek en populariseerde de wereldmuziek en Afropop. Haar optreden op Estival Lugano is fantastisch: haar krachtige stem heeft een ongelooflijke soul. In 40 minuten demonstreert ze haar muzikale kunnen met haar band en getalenteerde achtergrondvocalisten.

Oum El Ghait Benessahraoui, beter bekend als Oum, geeft een uniek inkijkje in de Marokkaanse muziek. Deze singer-songwriter geldt als een ambassadeur van de Marokkaanse cultuur. Oum is sterk beïnvloed door genres als gospel, jazz, soul en R&B, maar ook Afrikaanse genres zoals sufi, hassani, en afrobeat inspireren haar. Toch zijn ook de invloeden van Aretha Franklin, Ella Fitzgerald en Whitney Houston nadrukkelijk aanwezig in Oums krachtige stem. Als jonge zangeres maakte de Afro-Amerikaanse vocale traditie een diepe indruk op haar. Tijdens haar optreden op het Music Meeting Festival in Nijmegen toont Oum haar publiek onverwachte muzikale vergezichten.

In de late jaren '40 gaf jazzsaxofonist Charlie 'Bird' Parker te kennen de studio in te willen met een klassieke strijkerssectie in plaats van zijn gebruikelijke jazzensembles. Deze wens kwam uit in 1949 en 1950 toen hij twee platen maakte met hobo, harp, strijkerssectie en een jazzritmesectie, uitgebracht als 'Charlie Parker with Strings'. Zo'n 70 jaar later treden saxofonisten Olivier Bogé, Géraldine Laurent, Pierrick Pédron, Thomas de Pourquery en Jaleel Shaw nadrukkelijk in de voetsporen van de jazzlegende: in 2019 traden zij op in de Philharmonie de Paris met het repertoire van de oorspronkelijke albums. Bastien Stil dirigeert Christophe Dal Sasso's nieuwe orkestrale arrangementen in dit genre-overstijgende concert, dat begint met Dal Sasso’s eigen compositie, Ouverture voor vijf saxofoons en orkest.

Crisis maakt creatief! Toen de Robert Jay Band in 2021 wegens de pandemie niet voor live publiek kon optreden, ontstond het idee voor de ‘Paradiso Sessions’: “als het publiek niet naar ons mag komen, dan komen wij gewoon naar het publiek”. Dus streek funk-, rock-, en soulgitarist, zanger en songwriter Robert J. Reinders met zijn voltallige band neer in een sfeervol - maar op negen camera’s na leeg - Paradiso in Amsterdam. Twaalf stukken werden geregistreerd, waaronder natuurlijk de grote hit ‘Red Bullet’ uit 1994. Het publiek-op-afstand geniet van de muzikale bijdragen van Tollak Ollestad (zang, toetsen, mondharmonica), Danjil Tuhumena (gitaar, percussie, zang), Roni Jonker (bas), Sietse Huisman (drums), en de extra gelegenheidsbandleden Jasper Westerhof (toetsen), Dewi Pechler (achtergrondzang), en Merel van Eldik (achtergrondzang).

Ondanks zijn gevorderde leeftijd was de legendarische jazzpianist Earl Hines in topvorm tijdens dit optreden in Spa in 1977. Met een band bestaande uit Rudy Rutherford (klarinet en tenorsaxofoon), Jimmy Leary (bas) en Eddie Graham (drums) brengt hij de zaal tot leven met zijn versies van “I Can’t Believe That You’re In Love With Me” en “The Man I Love.” Zangeres Marva Josie voegt zich bij de groep voor uitvoeringen van “A Sunday Kind of Love” en het welbekende “Kansas City” alvorens de set wordt afgesloten met een spetterende vertolking van “Caravan”.

Rabih Abou-Khalil neemt ons mee op reis naar de oorsprong van de muziek in de documentairereeks 'Visions of Music – World Jazz'. Beroemde artiesten als B.B. King, Dino Saluzzi, Tito Puente, Carlos Santana, Joe Zawinul, Manu Dibango en Abdullah Ibrahim komen aan bod, maar ook jongere artiesten als Nicholas Payton, Cyro Baptista en Don Byron - om er maar eens een paar te noemen. De impact van traditionele muziek op de hedendaagse jazz blijkt enorm. In de aflevering 'My Spanish Heart' zien we hoe de flamenco vanuit het Zuid-Spaanse Andalusië de jazz heeft beïnvloed. Pedro Iturralde en Paco de Lucia vermengden al vroeg flamenco met jazz. Rabih Abou-Khalil vraagt om uitleg bij musici als Chano Domínguez en Manuel Delgado.

Sinds jazzclub Moods in Zürich de deuren opende in 1992, is het uitgegroeid tot één van de belangrijkste podia van deze Zwitserse stad. Moods staat wereldwijd hoog aangeschreven onder musici en jazzkenners, en behoort tot de prominentste jazzclubs van Europa. Het podium biedt een brede programmering, vol jazz, soul, elektronische en internationale muziek. Tijdens dit energieke optreden in Moods blaast het Spanish Harlem Orchestra met perfect uitgevoerde arrangementen de New Yorkse 'salsa dura' nieuw leven in. Zelden werkte het samenspel tussen percussie, blazers en vocalisten zo aanstekelijk!